Quân Hậu trong cờ vua và những sự thật không ngờ

Quân Hậu được xem là quân cờ mạnh và đa năng nhất trên bàn cờ. đối với nhiều người chơi cờ vua, mất Hậu cũng như mất tất cả. Mất Hậu ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý và chiến lược chơi cờ. Thế nhưng bạn đã biết sự thật về quân cờ quyền lực này chưa? Rằng quân Hậu trong cờ vua cũng có những bí mật chưa từng được tiết lộ! 

1. “Queen” cũng có giai thoại của riêng mình

a. Hậu trước đây từng không phải là hoàng hậu

Không riêng cờ vua, một số trò chơi khác cũng có sự xuất hiện của quân Hậu, cụ thể là trò chơi shatranj. Trò chơi này xuất hiện trước cả cờ vua và trong đó quân Hậu có năng lực được xem là rất yếu. Nó chỉ có thể đi chéo và ăn chéo một ô mà thôi – còn hạn chế hơn cả quân Vua, lại có phần giống quân Sĩ trong cờ tướng. 

Khác với cách gọi “queen” (tiếng Anh) mà chúng ta vẫn biết trong cờ vua hiện đại, quân Hậu trong cờ vua từng được gọi là Ferz theo tiếng Nga, Farzin theo tiếng Ba Tư hay Mantri theo tiếng Phạn, đều có nghĩa là “tổng trưởng” hay “người cố vấn”. 

Nghe chức danh thôi đã có thể hiểu được vai trò của quân này chỉ như một vị chỉ huy bình thường, thêm vào đó, vị này có lẽ là một nam nhân. 

Sau nhiều thay đổi và biến tấu trong cách gọi, người ta dùng Fercia và Fierg để gọi quân cờ này. Thông qua phát âm tiếng Pháp, Fierg được gọi là Vierge – một từ ngữ gắn liền với sự cao quý của Đức Mẹ Maria đồng trinh. Bà được xem là một đấng tôn kính, một vị hoàng hậu hay một quý bà. Và Hoàng Hậu sẽ là chức vị phù hợp nhất khi quân cờ được đặt ngay bên cạnh Vua. Xuất phát từ lý do này, quân cờ gắn liền với tên gọi mang nghĩa là Hoàng Hậu, thay vì là một tổng trưởng như ban đầu. 

Dù hữu ý hay tình cờ, Quân Hậu trong cờ vua đã trải qua cả một quá trình dài biến đổi để trở thành quân cờ quan trọng nhất như ngày nay. Không riêng gì tên gọi và chức vụ, cách di chuyển và sự đa nhiệm của Hậu cũng phát triển dần theo dòng thời gian. 

2. Cách di chuyển gặp nhiều hạn chế trong quá khứ

Như đã đề cập, khi còn là một vị tổng trưởng, quân cờ này chỉ có thể đi chéo và ăn chéo duy nhất một ô. Về sau, phát triển phạm vi lên thành hai ô – vẫn chưa đủ mạnh để người chơi xem trọng hay tạo được uy hiếp cho đối thủ mỗi khi xuất quân. Mãi cho đến thời Reconquista – giai đoạn “tái chinh phục” của thời Trung cổ, khi Vương quốc Castilla (thuộc Tây Ban Nha) được trị vì dưới quyền nữ vương Isabella, quân Hậu mới trở thành quân cờ mạnh nhất trong cờ vua. Không còn gặp những hạn chế như ban đầu, Hoàng Hậu của chúng ta giờ đây có thể tự do đi dọc, đi ngang và cả đi đường chéo mà không cần đong đếm về số lượng các ô di chuyển. Từ đây, xứng với danh xưng “queen” – nghĩa là Nữ Vương đồng thời cũng có thể dịch là Hoàng Hậu, quân Hậu trong cờ vua khẳng định được sức mạnh và tầm quan trọng bậc nhất, dù khởi đầu của nó không mấy oanh liệt. 

Xem thêm: 5 Cách gia tăng lực cờ nhanh chóng không phải ai cũng biết!

3. Quân Hậu trong cờ vua liệu có thực tế?

Nhiều bài viết cho rằng, việc một vị Hoàng Hậu hay một nhân vật nữ với năng lực mạnh khủng khiếp như cách mà quân Hậu trong cờ vua mô phỏng là không thực tế. Theo Cờ Vua Sài Gòn, tính thực tế của quân cờ này hoàn toàn có thể chấp nhận. Theo dòng lịch sử, dễ thấy nhất là trong lịch sử Việt Nam, không khó để tìm một nữ vương hay nữ tướng trí tuệ, tài năng quân sự, trở thành người đứng đầu một giang sơn. 

Thêm vào đó, năng lực của quân Hậu trong cờ vua được thay đổi cho mạnh hơn ngay dưới thời nữ vương Isabella của Vương quốc Castilla và León, là một trong những quân chủ vĩ đại nhất của lịch sử Tây Ban Nha. 

Quân Hậu trở nên mạnh mẽ đến như thế không phải là điều phi thực tế! 

4. Đại diện cho tiếng nói nữ quyền trong bộ môn trí tuệ

Mặc dù có chung một điểm bắt đầu nhưng một trong những khác biệt lớn giữa cờ vua và cờ tướng chính là trên bàn cờ vua có sự xuất hiện của một quân đại diện cho phái nữ – quân Hậu. Đồng thời đây cũng là quân cờ đa nhiệm nhất, cùng một lúc có thể đẩy rất nhiều quân cờ khác vào tầm ngắm nguy hiểm. 

Như Karim R. Ellis từng nói: “Vua có thể là quân cờ quan trọng nhất, nhưng Hậu mới là nhân vật quyền năng nhất. Cánh đàn ông hãy lưu ý”. 

Thể thao vận động thể chất hay trí tuệ, từ bóng đá, bóng chuyền đến cờ vua không thiếu những cái tên và gương mặt những người phụ nữ đã tạo nên kỳ tích. Giữa thời đại mà nhân loại vẫn luôn đấu tranh cho nhân quyền lẫn bình đẳng giới, đã đến lúc nữ giơi tháo bỏ những rào cản, cách nhìn nhận cổ hủ và khẳng định vị thế của mình.  

Quân Hậu trong cờ vua có thể được xem là tiếng nói nữ quyền cất lên từ rất sớm, hoặc cũng có thể chỉ được xem là một biến cố lịch sử gắn liền với một vị nữ vương tài ba. Nhưng không thể phủ nhận và cũng không thể ngừng cố gắng hay hy vọng, rằng những người phụ nữ hoàn toàn có khả năng trở thành “quân Hậu” trong chính cuộc sống của mình! 

Hãy cùng Cờ Vua Sài Gòn khám phá những sự thật thú vị cùng những bài học cờ vua bổ ích tại đây nhé!

Thông tin khoá học: https://covuasaigon.edu.vn/khoa-hoc-co-vua/ 

Thông tin liên hệ:

– Hotline: 0845700135

– Kênh Facebook: https://www.facebook.com/CovuaSaiGon

– Kênh Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCirIOeSdycEqzJR30JoOvyA